နှလုံးခုန်နှုန်းသည် ပုံမှန်ထက် နှေးကွေးနေနိုင်သည်။ အရေးကြီးတာက ကိုယ့်ကိုကိုယ် သတိထားဖို့ပါ။ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ဖြစ်ပေါ်တတ်သော ပုံမှန်မဟုတ်သော လက္ခဏာများကို လျစ်လျူမရှုပါနှင့်။ နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်ထံ အမြန်သွားရောက်စစ်ဆေးပြီး ကုသမှုခံယူပါ။

ပုံမှန်နှလုံးခုန်နှုန်းထက် နှေးကွေးတာက ဘာလဲ။

နှလုံးခုန်နှုန်းသည် ပုံမှန်ထက် နှေးကွေးသည်။ (Bradycardia) ဆိုသည်မှာ တစ်မိနစ်လျှင် အကြိမ် 60 ထက်ပို၍ နှလုံးခုန်နှုန်း သို့မဟုတ် တုန်လှုပ်ခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန် 80/50 မီ လီလီတာ မာကျူရီ ကဲ့သို့သော နှလုံးခုန်နှုန်း နှေးကွေးသည့် အခြေအနေမျိုးကို ရည်ညွှန်းသည်။ သွေးပေါင်ကျလာသောအခါ နှလုံးခုန်မြန်လာသည်။ သင့်နှလုံးခုန်နှုန်း နှေးကွေးခြင်း သို့မဟုတ် ပုံမှန်ဆိုလျှင် သင့်နှလုံးခုန်နှုန်း နှေးကွေးလွန်းသည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ယင်းကြောင့် နှလုံးမှပေးပို့သော သွေးပမာဏကို လျော့ကျစေပါသည်။ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို အောက်ဆီဂျင် မလုံလောက်ပါဘူး။ ကလေးရော လူကြီးတွေမှာပါ တွေ့ရတယ်။ သို့သော် သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် နာမကျန်းသူများအတွက် အထူးသတိထားရပါမည်။

နှလုံးက ဘာကြောင့် နှေးကွေးနေတာလဲ။

နှလုံးခုန်နှုန်း ပုံမှန်ထက် နှေးကွေးစေသော အကြောင်းရင်းများ (Bradycardia) ကို အဓိက အကြောင်းရင်း ၂ ခု ခွဲခြားထားပါတယ် ။

1. နှလုံး၏ လျှပ်စစ်စီးကြောင်းစနစ်အတွင်းမှ အကြောင်းရင်းများ ဖြစ်သည့်
   • အသက်ကြီးလာသည်နှင့်အမျှ ဆဲလ်များ ယိုယွင်းလာသည်။ (ယိုယွင်း)
   • Ischemic နှလုံးရောဂါ
   • မွေးရာပါနှလုံးရောဂါ
   • Myocarditis သို့မဟုတ် နှလုံးအဆို့ရှင်ရောင်ခြင်း။
   • နှလုံးခွဲစိတ်မှုအပြီးတွင် ဖြစ်ပေါ်တတ်သော အခြေအနေများ
   • စသည်တို့
2. နှလုံးလျှပ်စစ်စနစ်ကို ထိခိုက်စေသော ပြင်ပအကြောင်းတရားများ ဖြစ်သည့်
   • အားကစားသမားများတွင် ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပါ။ သင့်နှလုံးခုန်နှုန်းကို ပိုနှေးကွေးစေပါ။
   • Vagal Reflex ၊ ဆီးသွားခြင်း သို့မဟုတ် မစင်စွန့်ခြင်း၊ အစာမျိုချခြင်း၊ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ချောင်းဆိုးခြင်းစသည့် 10th cranial nerve ၏တုံ့ပြန်မှု။
   • B-blockers၊ Verapamil၊ Diltiazem၊ Antiarrhythmic နှင့် Digitalis ကဲ့သို့သော အချို့သောဆေးဝါးများ၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ။
   • ဆေးခြောက် ၊ ကိုကင်း ကဲ့သို့သော မူးယစ်ဆေးဝါးများ
   • hypothyroidism (hypothyroidism)
   • သွေးအားနည်းရောဂါ (သွေးတိုးရောဂါ)
   • ဦးနှောက်အတွင်း ဖိအားတိုးစေသော ဦးနှောက်ရောဂါများ (Cushing Reflex) သို့မဟုတ် ဦးနှောက်အကျိတ်များ
   • Obstructive Sleep Apnea (OSA)

နှလုံးခုန်နှေးခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။

• မေ့လဲသွားတယ်။
• မူးမေ့
• ခေါင်းမူးခြင်း။
• လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တဲ့အခါ ပင်ပန်းလွယ်တယ်။
• မူးမေ့၊ သတိလစ်ခြင်း။
• နှလုံးရောဂါ၊ အဆုတ်ရောင်ခြင်း။

နှလုံးခုန်နှေးခြင်းက ဘာရောဂါကိုပြသလဲ။

Bradycardia သည် အရေးကြီးသော နေရာ ၂ ခုတွင် နှလုံးအတွင်း လျှပ်စစ်စီးကြောင်း မူမမှန်သည့် တည်နေရာကို ခွဲခြားနိုင်သည် ။

1) Sinus Node ကမောက်ကမဖြစ်မှု- SA Node သည် နှလုံး၏ ညာဘက်တွင် တည်ရှိသည် ။ Sinus Node ၏ မူမမှန်ခြင်း သို့မဟုတ် Sinus Node တွင် လျှပ်စစ်ထုတ်ရန် ပျက်ကွက်ခြင်း သို့မဟုတ် Sinus Node မှ လျှပ်စစ်စီးကြောင်းမှ နှလုံး၏ အပေါ်ခန်း (Atrium) သို့ စီးဆင်းမှု မူမမှန်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော Sick Sinus Syndrome ဟုခေါ်သည်။

ထို့အပြင်၊ အီလက်ထရွန်းနစ်ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း (EKG) မူမမှန်ခြင်း အမျိုးအစားများစွာကို တွေ့ရှိနိုင်သည်၊ ဥပမာ-

• Sinus Bradycardia သည် ပုံမှန်ထက် နှလုံးခုန်နှုန်း နှေးကွေးနေချိန်ဖြစ်သည်။
• Sinus Pause သို့မဟုတ် Sinus Arrest သည် ရုတ်တရက် နှလုံးခုန်ပြီး ရပ်သွားသည့် SA Node ဖြစ်သည်။
• Sinoatrial Exit Block သည် တွန်းအားကို ဖန်တီးပေးသည့် SA Node ဖြစ်သော်လည်း ရစ်သမ်သည် အခြားနှလုံးကြွက်သားများထံသို့ အချက်ပြမှုများကို ပိတ်ဆို့ထားသော ကြောင့် ECG သည် နှလုံးကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းအားလုံးကို ရပ်တန့်စေသောကြောင့် ဦးနှောက်သို့ သွေးမစီးဆင်းနိုင်ပါ။
• Tachycardia – Bradycardia Syndrome သည် နှေးကွေးသော နှလုံးခုန်နှုန်းနှင့် တလှည့်စီ နှလုံးခုန်မြန်သည်။ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ နှလုံးမရပ်မီ နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း (Atrial Fibrillation) ရှိသည့် လူနာများတွင် ၎င်းကို မကြာခဏ တွေ့ရှိရသည်။ နှေးကွေးသော နှလုံးခုန်နှုန်းဖြင့် ပုံမှန်စည်းချက် (Sinus Rhythm) သို့မပြောင်းမီ

2) Atrioventricular Node- AV Node သည် နှလုံး၏ atria နှင့် ventricles အကြား အလယ်တွင် တည်ရှိသည်။ လျှပ်စစ်စီးကြောင်းများ ပိတ်ဆို့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားရခြင်း ဖြစ်သည်။ Atrioventricular Node သည် အပေါ်ခန်း (Atrium) မှ လျှပ်စစ်စီးကြောင်းကို အောက်ခန်း (Ventricle) သို့ ကျဆင်းစေရန် တားဆီးသည်။

electrocardiogram မှာ မူမမှန်တာကို တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ (Electrocardiography or EKG) အောက်ပါအတိုင်း

• First Degree AV Block သည် ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ကုသရန်မလိုအပ်ပါ။
• ဒုတိယဒီဂရီ AV Block သည် နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းစက် လိုအပ်နိုင်သည်။ ခွဲခြားထားသည်။
  • Mobitz အမျိုးအစား ၁
  • Mobitz အမျိုးအစား ၂
  • 2:1 AV Block
  • အဆင့်မြင့် AV Block
• Complete Heart Block ဟုလည်းလူသိများသော Third Degree AV Block သည် အလွန်နှေးကွေးသောနှလုံးခုန်နှုန်းဖြစ်သည်။ အမြဲတမ်း နှလုံးခုန်စက် လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။

ဘယ်လို နှလုံးခုန်နှုန်းနှေးနေလဲဆိုတာ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသသင့်ပါတယ်။

တစ်မိနစ်လျှင် အကြိမ် 60 ထက် ပိုနှေးသော နှလုံးခုန်နှုန်း နှေးကွေးသော လူနာများသည် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ မူးမေ့လဲခြင်း သို့မဟုတ် နှလုံးဖောက်ပြန်ခြင်း၊ အဆုတ်ဖောရောင်ခြင်း သို့မဟုတ် အရင်းခံရောဂါ ဝေဒနာရှင်များတွင် ဖြစ်တတ်ပါသည်။ နှလုံးရောဂါရှိနေပြီ။ နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်နဲ့ အမြန်ဆုံးပြသသင့်ပါတယ်။ နှလုံးခုန်နှုန်း ပုံမှန်ထက် နှေးကွေးခြင်းအပြင် အရေးကြီးသည့်အချက်မှာ ရောဂါလက္ခဏာများ ရှိနေရပါမည်။ နှလုံးခုန်နှုန်းက ပုံမှန်ထက် နှေးနေပါက အားကစားသမား၏ နှလုံးခုန်နှုန်းသည် ပုံမှန်ထက် နှေးနေပုံရသော်လည်း အန္တရာယ်မရှိပါ။

bradycardia ကို ဘယ်လိုအတည်ပြုပါသလဲ

1. 12-Lead EKG electrocardiogram သည် စစ်ဆေးနေစဉ်အတွင်း လုံလောက်သော အချိန်အကြာကြီး မောပန်းခြင်း၊ မူးဝေခြင်း သို့မဟုတ် မူးလဲခြင်းကဲ့သို့သော နှလုံးခုန်နှေးခြင်း လက္ခဏာများရှိသော လူနာများအတွက် သင့်လျော်ပါသည်။
2. 24 – 48 နာရီ Holter Monitor သည် နေ့တိုင်း သို့မဟုတ် နေ့တိုင်းနီးပါး ရောဂါလက္ခဏာရှိသော လူနာများအတွက် သင့်လျော်သည်။ ဆရာဝန်သည် ပုံမှန်မဟုတ်သော electrocardiograms နှင့်အတူ bradycardia ၏လက္ခဏာများကို စစ်ဆေးမည်ဖြစ်သည်။
3. Event Recorder သည် တစ်လလျှင် 1 ကြိမ်မှ 2 ကြိမ် ကဲ့သို့သော ရောဂါလက္ခဏာအနည်းငယ်ရှိသောလူနာများအတွက်သင့်လျော်သည် ။
4. Implantable Loop Recorder သည် တစ်နှစ်လျှင် 1 – 2 ကြိမ်ကဲ့သို့ မကြာခဏ လက္ခဏာများရှိသော လူနာများအတွက် သင့်လျော်ပြီး ၎င်းသည် လူနာ၏ ရင်ဘတ်တွင် 12-18 လကြာ မှတ်သား ထားသော ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။
5. Exercise Stress Test (EST) သည် Peak Exercise တွင် အများဆုံး ခန့်မှန်းထားသော နှလုံးခုန်နှုန်း ၏ 85% အထိ မမြန်နိုင်သော လူနာ၏ နှလုံးခုန်နှုန်းကို အကဲဖြတ်ပါသည်။ လူနာသည် Sinus Node ၏လုပ်ဆောင်မှုကို နှိမ့်ချရန် ဆေးမသောက်ဘဲ ခါးပတ်ပေါ်တွင် လမ်းလျှောက်နေစဉ် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေပါက ပုံမှန်မဟုတ်ဟု ယူဆပါသည်။ လူနာသည် Sinus Node ၏လုပ်ဆောင်ချက်ကို ဖိနှိပ်ရန်အတွက် ဆေးသောက်သည့်ကိစ္စများတွင် စစ်ဆေးမှုမပြုလုပ်မီ 5 ရက်အလိုတွင် ဆေးသောက်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရပါမည်။
6. Electrophysiology Study (EP Study) သည် အထက်ဖော်ပြပါ အခြားစစ်ဆေးမှုများဖြင့် အကြောင်းရင်းကို မဆုံးဖြတ်နိုင်သော လူနာများတွင် ပြုလုပ်သည်။

Bradycardia ကို ဘယ်လိုကုသနိုင်သလဲ။

bradycardia ကုသမှုသည် အကြောင်းရင်းပေါ်တွင် များစွာမူတည်သည်။ သင့်လျော်သောကုသမှုနှင့် ကုသမှုကြာချိန်ကိုရှာဖွေရန် ဆရာဝန်သည် စေ့စေ့စပ်စပ်အကဲဖြတ်မည်ဖြစ်သည်။

1. bradycardia ၏အကြောင်းရင်းကိုရှာဖွေပြီး၎င်းကိုသင့်လျော်စွာကုသပါ။ ဥပမာအားဖြင့်၊ Sinus Node သို့မဟုတ် AV node ၏လုပ်ဆောင်မှုကို ဖိနှိပ်ရန် ဆေးဝါးများသောက်သုံးနေသည့် လူနာများသည် အုပ်စု B ဆေးဝါးများဖြစ်သည့် Diltiazem၊ Verapamil၊ Antiarrhythmic နှင့် Digitalis တို့ကို ချက်ခြင်းရပ်ရပါမည်။ သို့မဟုတ် လူနာသည် စူးရှသော myocardial infarction ရှိပါက၊ လူနာအား သွေးကြောချဲ့ရန်အတွက် stent ကိုအသုံးပြုရန် သွေးကြောသွင်းခြင်း စသည်တို့ကို ပြုလုပ်ခိုင်းပါ။
2. သွေးကြောလမ်းကြောင်းမှတဆင့် နှလုံးစိတ်ကြွဆေးများကို ပေးဆောင်ပါ။ Atropine၊ Epinephrine၊ Dopamine စသည်ဖြင့် စူးရှသော နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်းကို ကုသရန်။
3. Transcutaneous Pacing သည် ခန္ဓာကိုယ် အပြင်ဘက်တွင် ယာယီ နှလုံးခုန်စက်ကို ထားရှိခြင်း ပါဝင်သည်။ အရေးပေါ်အခြေအနေတွေမှာ ကောင်းကောင်းအလုပ်လုပ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ရေရှည်မှာ သုံးလို့ မရပါဘူး။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လူနာသည် ရင်ဘတ်အလယ်တွင် တစ်ချိန်လုံး တုန်နေပြီး ဒဏ်ရာရနေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။
4. Transvenous Temporary Pacing- နှလုံး၏ညာဘက် ventricle (Right Ventricle) တွင် ခဲ၏ထိပ်ဖျားဖြင့် jugular vein သို့မဟုတ် subclavian vein ထဲသို့ ခဲတစ်ခု ထည့်ခြင်းဖြင့် ယာယီအကြောထိန်းကိရိယာကို ထည့်သွင်းခြင်း ။
5. အမြဲတမ်း အလိုအလျောက် နှလုံးခုန်စက်၏ အမြဲတမ်း Pacemaker Implantation အစားထိုးခြင်း။
   • နှလုံးခုန်နှုန်းနှေးကွေးသော လက္ခဏာများရှိသော Sinus Node Dysfunction ရှိသော လူနာများတွင် အသုံးပြုရန်။
   • Advanced ^2nd degree AVB သို့မဟုတ် Complete Heart Block ရှိသော လူနာများတွင် ထည့်သွင်းခြင်း။

နှလုံးခုန်နှေးတဲ့အခါ အန္တရာယ်ကဘာလဲ။

• မူးလဲပြီး ခေါင်းက မြေပြင်ကို ထိသွားတယ်။ ဦးနှောက်ထဲမှာ သွေးခဲရှိတယ်။
• ပြင်းထန်သော နှလုံးခုန်နှုန်းကြောင့် အဆုတ်တွင် ရေလျှံခြင်း အများအပြား မောခြင်း ဖြစ်သည်။
• myocardial ischemia ဧရိယာကြီးကြီးမားမားကြောင့် သေဆုံးနှုန်း ပိုများလာမယ်။

နှလုံးခုန်နှေးတဲ့အခါ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဘယ်လိုဂရုစိုက်မလဲ။

ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ မောပန်းခြင်း၊ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း သို့မဟုတ် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်သည့်အခါ အလွယ်တကူ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်းနှင့်အတူ သင့်နှလုံးသည် ဖြည်းဖြည်းချင်းခုန်နေပါက၊ နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်နဲ့ ချက်ချင်းပြသသင့်ပါတယ်။ မှန်ကန်သောရောဂါရှာဖွေရန် အချိန်မီ ကုသမှု ခံယူပါ။ နှလုံးရောဂါနှင့် ရုတ်တရက်သေဆုံးနိုင်ခြေကို လျှော့ချရန်။

Bradycardia ကုသရာတွင် အထူးပြုသော ဆရာဝန်

နှလုံးရောဂါဗေဒ ပညာရှင် ဒေါက်တာ Yasawee Arkhayakorn ၊ ဘန်ကောက်နှလုံးဆေးရုံ

သင်ကိုယ်တိုင် ရက်ချိန်းယူရန် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ ။

bradycardia ကုသရေးအထူးပြုဆေးရုံ။

နှလုံးခုန်သံဆေးခန်း ဘန်ကောက်နှလုံးဆေးရုံ bradycardia ပြုစုစောင့်ရှောက်ရန်အဆင်သင့်။ ကျွမ်းကျင်သော အထူးကုဆရာဝန်များနှင့် အတွေ့အကြုံများစွာရှိသော ပညာရပ်ဆိုင်ရာအဖွဲ့ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခြင်း။ ခေတ်မီဆေးဘက်ဆိုင်ရာကိရိယာများ လည်းဖြစ်သည်။ ဝေဒနာရှင်များ နှလုံးကျန်းမာစေရန်