คุณเคยทราบหรือไม่ว่า สาเหตุหนึ่งของโรคอัมพฤกษ์ และอัมพาต (stroke) เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของผนังหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมอง เกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็งตัว มีคราบไขมัน (plaque) ไปสะสมบริเวณผนัง หลอดเลือดจนกระทั่งนำไปสู่ภาวะหลอดเลือดตีบ การไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปสู่สมองลดลง จนนำไปสู่การเกิด อัมพฤกษ์ และ อัมพาต

• ในบางกรณีอาจเกิดจาก การที่หลอดเลือดแดงปริแตก ซึ่งส่งผลให้เกร็ดเลือดมาจับเกาะในบริเวณนั้น จนกลายเป็นก้อนอุดตันหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมอง
• อาการเตือนของโรคหลอดเลือดสมอง ที่ควรทราบ ได้แก่
  1. มีอาการแขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก ปากเบี้ยวหรือชา ครึ่งซีก เป็นทันทีทันใด
  2. พูดไม่ออก พูดอ้อแอ้ไม่ชัด เป็นทันทีทันใด
  3. ตาข้างใด ข้างหนึ่ง มองไม่เห็น หรือเห็นภาพซ้อน เป็นทันทีทันใด
  4. เดินเซ เสียสมดุล เป็นทันทีทันใด
  5. ปวดศีรษะอย่างรุนแรง เป็นทันทีทันใด
• ด้วยความก้าวหน้าทางการแพทย์ในปัจจุบัน ศัลยแพทย์สามารถแก้ปัญหาการอุดตันของคราบไขมันบริเวณหลอดเลือดคอได้แล้ว ด้วย

การผ่าตัดเปิดหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมอง หรือที่เราเรียกกันว่า “Carotid endarterectomy” (CEA) เพื่อนำเอาคราบไขมันที่อุดตันในหลอดเลือดออกจากผนังของหลอดเลือดแดงใหญ่ ที่อยู่บริเวณด้านข้างคอทั้งสองข้าง ทำให้หลอดเลือดบริเวณดังกล่าวสามารถส่งเลือดที่มีออกซิเจนไปเลี้ยงสมองได้อย่างเพียงพอ

• การผ่าตัดเปิดหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมอง จะช่วยป้องกัน และลดความเสี่ยงของการเกิด อัมพฤกษ์ และ อัมพาต ในกลุ่มผู้ป่วยที่มีหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมองตีบ หรือ อุดตัน รวมถึงกลุ่มที่มีอาการ mini-stroke หรือ สมองขาดเลือดเลี้ยงชั่วคราว (Transient Ischemic Attack: TIA)
• ผู้ที่จะได้ประโยชน์จากการผ่าตัดหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมอง Carotid endarterectomy (CEA)
  1. ผู้มีภาวะก่อน stroke
  2. ผู้มีอาการ mini-stroke หรือสมองขาดเลือดเลี้ยงชั่วคราว ซีงมีอาการอัมพฤกษ์อัมพาตชั่วคราวแล้วหายไปใน 24 ชั่วโมง
  3. ผู้ที่ตรวจพบหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมองตีบอย่างรุนแรง แม้ไม่มีอาการอัมพฤกษ์อัมพาต
  4. สำหรับการผ่าตัดหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมอง โดยศัลยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญใช้เวลาน้อยกว่า 2 ชั่วโมง และพักฟื้นในโรงพยาบาลเพียง 1-2 วัน ซึ่งผู้ที่เข้ารับการผ่าตัดสามารถกลับไปทำกิจวัตรประจำวันตามปกติได้ภายใน 3 สัปดาห์หลังผ่าตัด
• คำแนะนำ : สำหรับผู้ที่มีหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมองตีบ หรือ อุดตัน รวมถึงกลุ่มที่มีอาการ mini-stroke หรือ สมองขาดเลือดเลี้ยงชั่วคราว (Transient Ischemic Attack: TIA) หรือผู้ที่ตรวจพบว่า หลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมองตีบอย่างรุนแรง แม้จะไม่แสดงอาการ ก็ควรที่จะเข้ารับการปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทันที
• โรงพยาบาลหัวใจกรุงเทพ มีศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์สูง พร้อมที่จะให้ข้อมูลและแนะนำทางเลือกในการรักษา และให้บริการการผ่าตัด carotid endarterectomy กับผู้ที่ได้รับการประเมินว่ามีการตีบของหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมองอย่างรุนแรง และเหมาะสมสำหรับเข้ารับการผ่าตัด เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองอุดตันใหม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• เกร็ดความรู้เพิ่มเติม : การหลีกเลี่ยงโอกาสเกิดโรคหลอดเลือดคอที่ไปเลี้ยงสมองตีบ หรือ อุดตัน คือ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ งดสูบบุหรี่ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ งดอาหารหวานจัด เค็มจัด ควบคุมความดันโลหิต ระดับไขมันและน้ำตาลในเลือด ให้เป็นปกติ